Książka na weekend I: Freakonomia

Steven D. Levitt (po lewej), Stephen J. Dubner
i ich wspólne dzieło.

"(…) Uśmiechamy się teraz z wyższością, gdy myślimy o dawnych kulturach, które różnym zjawiskom przypisywały błędne przyczyny - na przykład przypominamy sobie wojowników, którzy wierzyli, że dzięki zgwałceniu dziewicy odnieśli zwycięstwo w bitwie. Ale my także przypisujemy zdarzeniom błędne przyczyny, zazwyczaj pod wpływem eksperta głoszącego prawdę, w której ma własny interes..."

Steven D. Levitt & Stephen J. Dubner, 'Freakonomia. Świat od podszewki.'

Od dzisiaj co niedzielę (pewnie z jakimiś nielicznymi wyjątkami) będę się starał przybliżać Ci jakąś ciekawą publikację z dziedziny ekonomii, inwestowania czy rozwoju osobistego. W ten weekend czytałem książkę, której dziwaczność świetnie oddaje jej tytuł: 'Freakonomia. Świat od podszewki'.

Autorzy

Seven D. Levitt jest wykładowcą ekonomii na Uniwersytecie w Chicago (choć ze Szkołą Chicagowską nie ma wiele wspólnego), laureatem John Bates Clark Medal - nagrody przyznawanej co dwa lata najlepszemu ekonomiście, który nie ukończył 40 roku życia; jest też wreszcie uczniem noblisty Thomasa Schellinga.

Stephen J. Dubner jest publicystą The New York Times, New Yorker, pisze książki i prowadzi kilka blogów.

Książka

Jak sami autorzy podkreślają, książka nie ma żadnego tematu, żadnej myśli przewodniej. Jest zebraniem wniosków z kilkunastu lat pracy Levitta, podana w interesującym, nieco rozrywkowym stylu Dubnera. Miałem przyjemność czytać wydanie uzupełnione (prawie dwukrotnie grubsze od pierwszego), w którym dodatkowo znajdziemy polemiki z krytyką, kolejne eseje i wyniki badań oraz kilka bardziej osobistych tekstów zaczerpniętych z bloga autorów.

Co łączy nauczycieli z zapaśnikami sumo?

To tytuł pierwszego rozdziału :). Tak właśnie wygląda ta książka od środka- zakręcona. Pierwszy rozdział jest tak na prawdę studium ekonomicznym oszustwa. Autorzy starają się dowieść dlaczego ludzie oszukują, dlaczego do jednych oszustw mamy inny stosunek, niż do innych, i kto tak na prawdę traci na fałszerstwie, na którym pozornie nikt nie traci? Dowodzą, że ludzie na wysokich stanowiskach częściej oszukują, że honor ma mniejsze znaczenie niż pieniądze - nawet w kulturze tak mocno podkreślającej to pierwsze pojęcie, jak japońska. Interesujące? Zobaczmy co piszą dalej...

Dlaczego Ku-Klux-Klan przypomina grupę agentów nieruchomości?

W drugim rozdziale autorzy roztrząsają istotę marketingu - asymetrię informacji i wykorzystywanie przewagi z niej wynikającej. Dowodzą, że pośrednicy nie są lojalni wobec swoich klientów, dom w atrakcyjnej dzielnicy jest o wiele mniej wart niż ten z klonowym parkietem, a internetowi randkowicze nie rozumieją pojęcia 'przeciętna'. Całość spina zaś nimalże bondowska historia agenta infiltrującego Ku-Klux-Klan. Rozdział do przeczytania jednym tchem :).

Dlaczego dealerzy narkotyków ciągle mieszkają u mamy?

Wiedziałeś, że model biznesu w wydaniu handlarzy crackiem pokrywa się z tym, co oferuje franczyzobiorcom McDonald's? Życie w kategoriach turnieju i prawdopodobieństwo, czy prostytutka zatrudni architekta, czy odwrotnie - to tematy tego rozdziału. Dalsza analiza sposobu, w jaki autorytety wykorzystują asymetrię informacji, a w jaki pozycję autorytetu, aby informację fabrykować. Dyskusja nad motywacją nadziei i motywacją strachu. A zupełnie przy okazji - jedna z najstarszych strategii błękitnego oceanu - halitosis: choroba, która nie jest chorobą.

Gdzie się podziali wszyscy przestępcy?

To rozdział, w którym autorzy przedstawiają przyczynę większości błędnych rozumowań w ekonomii, polityce i medycynie: traktowanie korelacji jako przyczyny i skutku. To, że w jednym czasie policja zaczyna stosować nowoczesne metody i przestępczość drastycznie spada wydaje się nam prostą relacją przyczyny i skutku - a co jeśli tak nie jest? Ten rozdział, dowodzący, że za ograniczeniem liczby rozbojów, zabójstw i grabieży w USA w ostatnich latach stoi upowszechnienie dostępu do legalnej aborcji, stał się przyczyną wielu polemik i dyskusji - warto więc sprawdzić jak prezentują się dane i czym różnią się one od informacji.

Jaki jest rodzic doskonały? i Rodzice doskonali: część II

Te dwa rozdziały wydają się nie mieć związku z resztą? Nic bardziej mylnego :). Autorzy stosując przedstawioną wcześniej metodologię dowodzą, że strach jest największą dźwignią marketingu skierowaną przeciwko rodzicom. Warto poznać te rozdziały, aby dowiedzieć się czegoś na temat skuteczności wychowywania 'małego geniusza'. Tym bardziej, że większość z nas (jeśli już nie jest) będzie kiedyś rodzicami...

Materiały dodatkowe...

Stanowią kolejne 120 stron. Znajdziemy tu np. esej o tym, dlaczego logika ekonomii mówi, że głosowanie jest bez sensu; czy też studium pojęcia 'tożsamość' i powody, dla których czasami zachowujemy się niezgodnie z nią. Ale to nie koniec - do niedawna wisienką na torcie był blog 'Freakonomics', przeniesiony na strony The New York Timesa. Blog przez chwilę po wydaniu książki w Polsce był dostępny w naszym języku, jednak wydawnictwo Helion dosyć szybko zamknęło jego wydanie). Niedawno na horyzoncie, obok bloga pojawiła się nowa

Wisienka na torcie...

Na ekrany kin w 'lepszym świecie' trafiła już kinowa/dokumentalna wersja książki. U nas pewnie jeszcze przez sto lat nie będzie dostępna, więc na razie mogę zaprezentować Ci tylko trailer:

Czy warto?

Książkę (wydanie uzupełnione i poprawione) wydało wydawnictwo Helion pod marką One Press. 403 strony, twarda okładka, marny papier - cena 39,00. Udało mi się ją kupić w sklepie z tanią książką za 15,00 czyli trochę powyżej ceny xera. Jestem z zakupu jak najbardziej zadowolony, i jeśli znajdziesz ją w tej cenie - nie żałuj księgarzowi. Oczywiście w sprzedaży dostępna jest też kontynuacja 'Super Freakonomia', ale o niej może innym razem...

Czytałeś 'Freakonomię'? Masz na jej temat inne zdanie, a może własne ciekawe przemyślenia?